Ülkemizde trafikte yer alan arabaların sahibini, nerede kullanıldığını, hangi ile kayıtlı olduğunu anlamak için plakalar kullanılmaktadır. Plaka kodu belirli bir mantıkla verilmektedir. Plakalar dikdörtgen halindedir. İlk kısımda yer alan iki sayı hangi ile kayıtlı olduğunu göstermektedir. Devamında kayıtlı olduğu il veya ilçe emniyet birimi bilgisi, son kısımsa kaçıncı sırada kayıt olduğu bilgisi verilmektedir.
Plaka kodlama ülkemizde ilk olarak 1962 yılında çıkan yasa ile kullanılmaya başlanmıştır. İlk çıktığı dönemde 67 il üzerinden belirlenmiştir. Günümüzde bu sayı 81’e kadar uzamıştır. Yeni çıkan haberlere bilgilere göre yakında bu sayının 100 olacağı hakkında bilgi aktarılmaktadır.
Ülkemizde ki tüm şehir, ilk plaka numaraları ve plaka kodları 01’den başlayarak 81’e kadar listelenmektedir. Plaka kodları için hazırlanan sayfamıza bakarak hangi plaka kodunun neresi, hangi şehre ait olduğu, plakanın nerenin olduğu bilgisini bulabilirsiniz. 81 ilimizin tamamının plakalarını öğrenebilir ve il plakaları bilgisine ulaşabilirsiniz.
| Plaka | Hangi Şehir | Plaka | Hangi Şehir |
| 01 Plaka Kodu | Adana | 42 Plaka Kodu | Konya |
| 02 Plaka Kodu | Adıyaman | 43 Plaka Kodu | Kütahya |
| 03 Plaka Kodu | Afyon | 44 Plaka Kodu | Malatya |
| 04 Plaka Kodu | Ağrı | 45 Plaka Kodu | Manisa |
| 05 Plaka Kodu | Amasya | 46 Plaka Kodu | Kahramanmaraş |
| 06 Plaka Kodu | Ankara | 47 Plaka Kodu | Mardin |
| 07 Plaka Kodu | Antalya | 48 Plaka Kodu | Muğla |
| 08 Plaka Kodu | Artvin | 49 Plaka Kodu | Muş |
| 09 Plaka Kodu | Aydın | 50 Plaka Kodu | Nevşehir |
| 10 Plaka Kodu | Balıkesir | 51 Plaka Kodu | Niğde |
| 11 Plaka Kodu | Bilecik | 52 Plaka Kodu | Ordu |
| 12 Plaka Kodu | Bingöl | 53 Plaka Kodu | Rize |
| 13 Plaka Kodu | Bitlis | 54 Plaka Kodu | Sakarya |
| 14 Plaka Kodu | Bolu | 55 Plaka Kodu | Samsun |
| 15 Plaka Kodu | Burdur | 56 Plaka Kodu | Siirt |
| 16 Plaka Kodu | Bursa | 57 Plaka Kodu | Sinop |
| 17 Plaka Kodu | Çanakkale | 58 Plaka Kodu | Sivas |
| 18 Plaka Kodu | Çankırı | 59 Plaka Kodu | Tekirdağ |
| 19 Plaka Kodu | Çorum | 60 Plaka Kodu | Tokat |
| 20 Plaka Kodu | Denizli | 61 Plaka Kodu | Trabzon |
| 21 Plaka Kodu | Diyarbakır | 62 Plaka Kodu | Tunceli |
| 22 Plaka Kodu | Edirne | 63 Plaka Kodu | Şanlıurfa |
| 23 Plaka Kodu | Elazığ | 64 Plaka Kodu | Uşak |
| 24 Plaka Kodu | Erzincan | 65 Plaka Kodu | Van |
| 25 Plaka Kodu | Erzurum | 66 Plaka Kodu | Yozgat |
| 26 Plaka Kodu | Eskişehir | 67 Plaka Kodu | Zonguldak |
| 27 Plaka Kodu | Gaziantep | 68 Plaka Kodu | Aksaray |
| 28 Plaka Kodu | Giresun | 69 Plaka Kodu | Bayburt |
| 29 Plaka Kodu | Gümüşhane | 70 Plaka Kodu | Karaman |
| 30 Plaka Kodu | Hakkari | 71 Plaka Kodu | Kırıkkale |
| 31 Plaka Kodu | Hatay | 72 Plaka Kodu | Batman |
| 32 Plaka Kodu | Isparta | 73 Plaka Kodu | Şırnak |
| 33 Plaka Kodu | Mersin İçel | 74 Plaka Kodu | Bartın |
| 34 Plaka Kodu | İstanbul | 75 Plaka Kodu | Ardahan |
| 35 Plaka Kodu | İzmir | 76 Plaka Kodu | Iğdır |
| 36 Plaka Kodu | Kars | 77 Plaka Kodu | Yalova |
| 37 Plaka Kodu | Kastamonu | 78 Plaka Kodu | Karabük |
| 38 Plaka Kodu | Kayseri | 79 Plaka Kodu | Kilis |
| 39 Plaka Kodu | Kırklareli | 80 Plaka Kodu | Osmaniye |
| 40 Plaka Kodu | Kırşehir | 81 Plaka Kodu | Düzce |
| 41 Plaka Kodu | Kocaeli |
Araç plakaları, tıpkı bir kimlik gibi, her aracı diğerinden ayıran önemli birer unsurdur. Türkiye’deki il trafik plakaları, aracın kayıtlı olduğu ili gösterir ve bu sayede araçların takip ve kontrolü daha sistemli hale gelir. Ayrıca trafik işlemlerinde, araç takibinde ve cezai işlemlerde hızlı ve doğru tespit yapılmasına yardımcı olur.
Türkiye’deki plaka kodları, ilk olarak 1962 yılında alfabetik sıraya göre belirlenmiştir. O dönem Türkiye’de 67 il bulunuyordu ve bu illere 1’den 67’ye kadar numaralar verilmiştir. Daha sonra il statüsü kazanan yerler, mevcut sıralamanın devamı şeklinde numaralandırılmıştır. Günümüzde Türkiye’nin 81 iline ait plaka kodları bulunmaktadır. Örneğin:
01 – Adana
06 – Ankara
34 – İstanbul
81 – Düzce
Bu sıralama sayesinde plaka numarasına bakılarak bir aracın hangi ile ait olduğu kolaylıkla anlaşılabilir.
Türkiye’deki plaka sisteminde, araçların kullanım amacına ve statüsüne göre farklı plaka türleri bulunmaktadır. Bu plakalar, renkleri ve karakter yapılarıyla kolayca ayırt edilebilir:
Kullanım: Bireysel şahıs veya özel şirketlere ait araçlarda kullanılır.
Renk: Beyaz zemin üzerine siyah harf ve rakamlar.
Yapı: Sol başta mavi zemin üzerine TR ülke kodu, ardından il plaka kodu (örneğin 34), üç harfli seri ve dört rakam bulunur.
Örnek: 34 ABC 1234
Kullanım: Devlet dairelerine ve kamu kurumlarına ait araçlarda kullanılır.
Renk: Siyah zemin üzerine beyaz karakterler.
Yapı: İl kodu, ardından görevli kuruma özgü harf grubu ve rakamlar.
Örnek: 06 GN 001 (Genelkurmay aracı)
Kullanım: Bedensel engelli bireylere ait özel araçlarda.
Renk: Özel araç plakasına benzer; beyaz zemin, siyah karakterler.
Fark: Karakterlerin arasında “engelli simgesi” yer alır.
Amaç: Park ve kullanım ayrıcalıkları sağlamak.
Kullanım: Cumhurbaşkanlığı ve bazı devlet yetkililerine ait araçlarda.
Renk: Kırmızı zemin üzerine sarı numaralar.
Yapı: Genellikle üç veya dört haneli numaralar.
Fark: Plakanın başında kurum ya da görevli kişiyi belirten harf veya kod yer alabilir.
Bu yapı sayesinde okuyucular, plaka kodlarının ne işe yaradığını, nasıl belirlendiğini ve neye göre sıralandığını hem teknik hem de görsel olarak rahatlıkla anlayabilir.
Türkiye’de resmi kayıtlara göre 81 adet il vardır. Bu iller belirli plaka kodları kullanılarak birbirlerinden ayrılmaktadır. İlerleyen dönemde plaka kodlarının sayının artacağı aktarılıyor. Giderek büyüyen bir ülke olduğumuz için bu tip durumlarda şehirlerin sayısının artmasına karar veriliyor.
Bu konuda resmi bir bilgi almamakla birlikte 82 plaka numarasından başlayarak bu sayının 100’e kadar çıkması bekleniyor. Tahmin edilen il olacak ilçeler arasında Ahlat, Kozan, Kahta, Bandırma, Polatlı, Edremit, Ergani, Yüksekova, Elbistan, Lüleburgaz, Ereğli, Midyat, Ünye, Cizre, Fethiye, Nazilli, Akhisar, Erçiş, Ereğli, Manavgat, İskenderun, Siverek, Çorlu, İnegöl, Alanya ve Tarsus olması bekleniyor.
Bu ilçelerden hangileri il olunacağı bilinmekle birlikte il olduktan sonra 82’den başlayarak plaka kodları arasına yenileri eklenecektir. Yapılan açıklamalarda bu sayının 100’e kadar devam etmesi tahmin ediliyor.